Tè
Anthyllis vulneraria subsp. alpestris
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Galasset, Galassoun, Jalassoun.
Nom en français : Anthyllide alpestre.
Descripcioun :Aquéu tè s'adrobo dins li pelouso aupenco ounte trachis en mato. Li fueio basalo (mai pas aquéli de bas de cambo) an quàsi tóuti qu'un soulet fueioun, au contro dis àutri subsp. (fotò).
Usanço :Li meno de tè soun couneigudo en Éuroupo pèr sougna li plago, macaduro, bruladuro emai li proublèmo de pèu coume la raumido. Au nostre lou tè es acampa coume purgatiéu contro lou quiéu tapa e coume depurativo (P. Lieutaghi, op.cit. p. 80). Li jóuini fueio soun manjado cuecho en Bousnìo (F. Couplan, op.cit. p. 207).
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anthyllis
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 2,5 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1800 à 2800 m
Aparado : Noun
Abriéu à avoust
Liò : Pelouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupenco
Ref. sc. : Anthyllis vulneraria subsp. alpestris (Kit.) Asch. & Graebn., 1908
Arnavèu-blanc(-de-Barbarìo)
Lycium barbarum
Solanaceae
Autre noum : Bouissoun-blanc.
Nom en français : Lyciet commun.
Descripcioun :L'óurigino éuroupenco d'aquest arnavèu-blanc èi discutido. Sèmblo pèr la maje part planta. Es un aubret que fai de flour vióuleto sus de ramo retoumbanto e espinouso. Lycium europaeum a de flour palinouso e d'espinasso alor que Lycium chinense fai de flour mai larjo e porto ges d'espino.
Usanço :Emai li fueio e li fru sarien manjadis (F. Couplan, op.cit. p. ) cue, soun subretout li fru que soun utilisa en medecino tradiciounalo chinese emé lou noum de "goji". Soun proun anti-óussidant e manja pèr faire dura d'alòngui la vido (paradis terrestre di taouïste). Èi vertuous contre un fube de malautié : anti-cancerous, bon pèr lou cor, contro l'ipertesuro, l'iperglicemìo, lis artèri tapado...
Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lycium
Famiho : Solanaceae
Ordre : Solanales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Abriéu à setèmbre
Liò : Sebisso
- Bartas
- Baragno
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Asìo-Èst
Ref. sc. : Lycium barbarum L., 1753